ความเป็นมา
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ได้พระราชทานพระราชดำริเกี่ยวกับการพัฒนาพื้นที่ป่าขุนแม่กวง อำเภอดอยสะเก็ด จังหวัดเชียงใหม่ สรุปได้ดังนี้
1.ให้พิจารณาดำเนินการพัฒนาพื้นที่ป่าสงวนแห่งชาติป่าขุนแม่กวง โดยให้แบ่งพื้นที่ดำเนินการเป็น 3 ระยะคือ
1.1) ระยะที่ 1 พื้นที่ดำเนินการมีขอบเขตทางด้านทิศเหนือของศูนย์ศึกษาการ พัฒนาห้วยฮ่องไคร้ อันเนื่องมาจากพระราชดำริ ขึ้นไปจนจรดขอบอ่างเก็บ
น้ำแม่กวง รวมเนื้อที่ประมาณ 30,000 ไร่
1.2) ระยะที่ 2 พื้นที่ดำเนินการมีขอบเขตต่อจากระยะที่ 1 ขึ้นไปทางด้านทิศเหนือจนจรดอำเภอแม่แตง และอำเภอพร้าว จังหวัดเชียงใหม่ รวมเนื้อที่อีกประมาณ 70,000 ไร่
1.3) ระยะที่ 3 ดำเนินงานในพื้นที่ส่วนที่เหลือในเขตลุ่มน้ำแม่กวง มีพื้นที่ดำเนินการอีกประมาณ 245,000 ไร่ ต่อจากระยะที่ 1 และระยะที่ 2 ไปทางด้านตะวันออก ครอบคลุมพื้นที่อำเภอดอยสะเก็ด จนจรดพื้นที่อำเภอสันกำแพง อำเภอเวียงป่าเป้า จังหวัดเชียงราย และอำเภอแม่แจ้ห่ม จังหวัดลำปาง
2. แนวทางการพัฒนาพื้นที่ดังกล่าวข้างต้น ได้พระราชทานไว้ดังนี้
2.1) พิจารณาคัดเลือกพื้นทีเหมาะสมจัดให้แก่ราษฎรที่อาศัยอยู่ในพื้นที่
โครงการก่อนแล้วทำกินเพื่อการเกษตรไม่ให้มีการบุกรุกป่าเพิ่มเติม
2.2) เร่งรัดให้มีการปลูกป่าในพื้นที่ที่ถูกทำลาย ฟื้นฟูแหล่งต้นน้ำลำธาร
2.3) พิจารณาดำเนินการอนุรักษ์พื้นที่ป่าไม้ที่สมบูรณ์ และมีมาตรการ
ป้องกันรักษาป่าที่เหมาะสม
2.4) พิจารณาสร้างฝายต้นน้ำลำธารกระจายพื้นที่โครงการ เพื่อเพิ่มความชุ่มชื่นให้แก่พื้นที่ป่า และจัดหาน้ำสนับสนุนโครงการตามความเหมาะสม
ที่ตั้งโครงการและข้อมูลพื้นฐาน
พื้นที่ป่าสงวนแห่งชาติป่าขุนแม่กวง ต.ป่าเมี่ยง ต.เทพเสด็จ ต.ลวงเหนือ ต.เชิงดอย อ.ดอยสะเก็ด ต.ห้วยแก้ว อ.แม่ออน จ.เชียงใหม่ พื้นที่โครงการ 345,000 ไร่
วัตถุประสงค์ของโครงการ
1) เพื่อป้องกันรักษาป่าธรรมชาติที่สมบูรณ์อยู่ให้เป็นแหล่งต้นน้ำลำธาร และที่อยู่อาศัยของสัตว์ป่ามิให้ถูกทำลาย ตลอดจนรักษาสภาพแวดล้อม และฟื้นฟูสภาพป่าที่ถูกทำลายจนเสื่อมโทรมให้คืนสู่สภาพป่าที่สมบูรณ์ดังเดิม
2) เพื่อแก้ไขปัญหาการจัดการพื้นที่เหมาะสม สำหรับราษฎรที่อาศัยอยู่ในป่าสงวนแห่งชาติในพื้นที่โครงการ ตลอดจนการพัฒนาปัจจัยพื้นฐานที่จำเป็นในด้านแหล่งน้ำและที่ดินทำกิน
3) เพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตความเป็นอยู่ของราษฎรในพื้นที่โครงการให้สูงขึ้น สามารถดำรงชีพอยู่ได้ตามความเหมาะสมของท้องถิ่น
4) เพื่อนำผลการศึกษาและวิจัยของศูนย์ศึกษาธิการพัฒนาห้วยฮ่องไคร้ อันเนื่องมาจากพระราชดำริ อำเภอดอยสะเก็ด จังหวัดเชียงใหม่ ที่เหมาะสมมาขยายผลในการพัฒนา และให้บริการแก่ราษฎรในพื้นที่โครงการ
เป้าหมายโครงการ
1) ป้องกันรักษาป่าธรรมชาติที่สมบูรณ์อยู่แล้ว พื้นที่ 262,000 ไร่ ให้คงสภาพป่าที่สมบูรณ์ต่อไป
2) ฟื้นฟูปรับปรุง และพัฒนาป่าไม้ที่เสื่อมโทรม จำนวนประมาณ 46,000 ไร่ ให้มีสภาพป่าที่สมบูรณ์ต่อไป
3) จัดและพัฒนาที่ดินทำกินให้แก่ราษฎร ประมาณ 1,360 ไร่ พัฒนาและส่งเสริมอาชีพที่เหมาะสม ทั้งในด้านการเกษตร และนอกการเกษตร เพื่อให้ราษฎรมีระดับการครองชีพที่ดีขึ้น
ผลที่ดาดว่าจะได้รับ
1 สามารถป้องกันป่าไม่ที่มีสภาพสมบูรณ์อยู่แล้ว ให้คงสภาพที่สมบูรณ์ต่อไป
2 สามารถฟื้นฟูปรับปรุงและพัฒนาป่าไม้ที่เสื่อมโทรม ให้เป็นสภาพป่าที่สมบูรณ์ต่อไป
3 สามารถทำการจัดและพัฒนาที่ดินทำกินให้แก่ราษฎรได้ ในเขตพื้นที่โครงการฯ สามารถทำการพัฒนาและส่งเสริมอาชีพที่เหมาะสม ทั้งในด้านการเกษตร และนอกการเกษตรให้แก่ราษฎร เพื่อการครองชีพที่ดีขึ้น
งบประมาณ
งบปกติ จำนวน 22,881,200 บาท
ผลการดำเนินงาน
หน่วยงานหลัก/ผู้ประสานงาน
ศูนย์ศึกษาห้วยฮ่องไคร้ อันเนื่องมาจากพระราชดำริ
นายประดับ กลัดเข็มเพชร
โทร./โทรสาร. 0-5324-8483,053-389163
หน่วยงานร่วมโครงการ
-