ความเป็นมาของโครงการโดยสรุป / พระราชดำริ / พระราชเสาวนีย์
- ความเป็นมาของโครงการโดยสรุป
สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ เสด็จเยี่ยมราษฎรบ้านแม่ตุงติง ตำบล แม่สาบ อำเภอสะเมิง จังหวัดเชียงใหม่ บริเวณป่าต้นน้ำของหมู่บ้าน เมื่อวันที่ 5 มีนาคม 2540 ทรงเห็นว่าราษฎรมีความตั้งใจในการอนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้เป็นอย่างดี แต่ยังมีความยากจน เนื่องจากมีอาชีพทำการเกษตรได้ชั่วระยะเวลาสั้น ๆ แล้วก็มีอาชีพเสริมเล็ก ๆ น้อย ๆ เช่น ทำไม้กวาดขาย
สมเด็จพระนางเจ้า ฯ พระบรมราชินีนาถ จึงพระราชทานโครงการฟาร์มตัวอย่างให้ โดยมอบหมายให้กองทัพภาคที่ 3 (กองพลพัฒนาที่ 3) เป็นผู้เข้ามาเป็นกองอำนวยการโครงการในเบื้องต้น สำนักงานป่าไม้เขตเชียงใหม่ (ศูนย์ปฏิบัติการโครงการสะเมิงด้านป่าไม้) ช่วยจัดหาพื้นที่จัดตั้งโครงการ ฯ จำนวน 42 ไร่ ประมาณเดือนเมษายน 2540 ดังพระราชดำรัสสมเด็จพระนางเจ้า ฯ พระบรมราชินีนาถ วันที่ 11 สิงหาคม 2542 “เมื่อชาวบ้านมาให้ข้าพเจ้าช่วยหางานทำเพื่อเขาได้เลี้ยงครอบครัวได้ ข้าพเจ้าก็เลยซื้อและขอที่ดินจากกรมป่าไม้ที่เป็นที่เรียกว่าไม่มีต้นไม้แล้ว มาทำฟาร์มตัวอย่างสอนชาวบ้านให้รู้จักวิธีเลี้ยงสัตว์ต่างๆ ที่ถูกต้อง สอนให้ชาวบ้านปลูกข้าว ปลูกผัก เพาะเห็ด และลองปลูกหม่อนเลี้ยงไหม”
พระราชดำริ (เพิ่มเติม)
1. ติดตามงานทอผ้า บ้านงิ้วเฒ่า, บ้านงาแมง ตำบลแม่สาบ
เมื่อวันที่ 5 มีนาคม พ.ศ. 2540
ณ ป่าต้นน้ำบ้านแม่ตุงติง ต.แม่สาบ อ.สะเมิง จ.เชียงใหม่
2. หาข้อมูลเกี่ยวกับพื้นที่ของราษฎร บ้านโป่งกว๋าว หมู่ที่ 3 ต.สะเมิงเหนือ ที่สละที่ทำกินให้ก่อสร้างอ่างเก็บน้ำ
3. หาข้อมูลในพื้นที่ บ้านแม่ตุงติง ตำบลแม่สาบ และบริเวณใกล้เคียงว่าสามารถเลี้ยงแกะ, เลี้ยงผึ้งได้หรือไม่
4. เตรียมพื้นที่ป่าเสื่อมโทรมในพื้นที่ บ้านแม่ตุงติง ที่ยังไม่ได้ดำเนินการปลูกป่าทดแทนประมาณ 10 ถึง 20 ไร่ เพื่อที่จะใช้เป็นศูนย์ศึกษาทดลองและสาธิตการเลี้ยงสัตว์ เช่น นกกระทา เป็ดเทศ เป็นต้น
5. จัดตั้งศูนย์อบรมการทอผ้าฝ้าย ที่วัดแม่ตุงติง ตำบลแม่สาบ เพื่อนำสมาชิกทอผ้าฝ้ายมาฝึกอบรม
6. ให้พิจารณาหาพื้นที่ป่าเสื่อมโทรม เนื้อที่ประมาณ 20 ไร่ เพื่อดำเนินการพัฒนาอาชีพ เสริมให้แก่ราษฎร
7. ส่งเสริมให้ราษฎรเลี้ยงผึ้งเป็นอาชีพเสริมด้วย
8. ให้เพาะไก่ป่าให้มีมาก ๆ
9. ส่งเสริมสนับสนุนวิทยากรย้อมสีฝ้าย
พระราชดำริ (เพิ่มเติม)
1. ให้หาพื้นที่ปลูกหญ้าเลี้ยงแกะขน
เมื่อวันที่ 11 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2541
ณ วัดแม่ตุงติง ต.แม่สาบ อ.สะเมิง จ.เชียงใหม่
2. สร้างโรงเลี้ยงแกะ
3. ปรับปรุงบ่อปลาโดยอัดให้แน่นสามารถกักเก็บน้ำเลี้ยงปลาได้
4. จัดหาเครื่องมือลับมีดให้กับสมาชิกตีเหล็ก
5. ปรับปรุงโรงตีเหล็ก
6. จัดหาไฟฟ้าเข้าใช้ในโครงการฟาร์มฯ
7. จัดหาเครื่องฟักไข่
8. การให้สัญชาติชายไทยภูเขาพระราชดำริ (เพิ่มเติม)
1. ให้นำราษฎรฝึกศิลปาชีพ ณ ศูนย์ฝึกอบรมพระตำหนักภูพิงคราชนิเวศน์ จำนวน 18 คน
เมื่อวันที่ 19 มกราคม พ.ศ. 2542
ณ ฟาร์มตัวอย่าง และวัดแม่ตุงติง ต.แม่สาบ อ.สะเมิง จ.เชียงใหม่
2. ให้ราษฎรร่วมกันปลูกป่าเพิ่มเติมเพื่อลดปัญหาความแห้งแล้ง และการขาดแคลนน้ำ และให้ราษฎรตระหนักว่าการบุกรุกป่า แม้ว่าจะครอบครองพื้นที่เพิ่มขึ้น แต่ขาดแคลนน้ำในการเพาะปลูก มีพื้นที่มากจึงไม่มีประโยชน์
3. การใช้น้ำในฟาร์มตัวอย่างฯ หากมีปัญหาการใช้น้ำกับราษฎร ให้จัดสรรน้ำ แก่ราษฎรก่อน
4. ชาวไทยภูเขา เช่น กะเหรี่ยง ไม่ทำลายป่า และช่วยกันรักษาป่าไม้ ควรให้เขาอยู่ร่วมกับป่าได้
5. การให้สัญชาติชายไทยภูเขา
6. ให้แพร่พันธุ์ เก้ง, กวาง แล้วปล่อยเข้าสู่ป่า
7. ให้ส่งเสริมการเลี้ยงนกกระจาบ ทำนาข้าวให้นกกิน ขยายพันธุ์นกน้ำคือ นกปากซ่อมนกอัญชันให้เพิ่มขึ้น
8. ให้ปลูกป่าเพื่อเพิ่มน้ำในดิน
9. ให้ใช้มูลสัตว์จากฟาร์มตัวอย่างฯ บำรุงพืชผักและผลไม้
10. ให้วิเคราะห์มูลสัตว์ต่าง ๆ
11. ไหมไทยยังมีโอกาสแข่งขันกับต่างประเทศ ขอให้ช่วยกันเร่งรัดการปลูกหม่อนเลี้ยงไหมให้มาก
พระราชดำริ (เพิ่มเติม)
เมื่อวันที่ 17 มกราคม 2543
ณ โครงการฟาร์มตัวอย่างบ้านแม่ตุงติง ต.แม่สาบ อ.สะเมิง จ.เชียงใหม่1. ให้จัดเตรียมพื้นที่ประมาณ 30 ไร่ เพื่อจัดทำสวนนกเป็นแหล่งท่องเที่ยว และศึกษาวิจัย
2. ให้ศึกษาการเลี้ยงกระต่ายป่าให้มีความอบอุ่นขึ้น เพื่อให้สามารถอยู่รอดได้
พระราชดำริ (เพิ่มเติม)
1. ปลูกป่าให้มากขึ้น น้ำจะได้มีมากขึ้น
เมื่อวันที่ 27 มกราคม 2544
ณ โครงการฟาร์มตัวอย่างบ้านแม่ตุงติง ต.แม่สาบ อ.สะเมิง จ.เชียงใหม่
2. กรมป่าไม้ดำเนินการ เพาะเลี้ยงไก่ป่าได้ผลดี ควรจะมีการเลี้ยงมาก ๆ ในป่า
3. นกกระจาบก็น่าจะขยายกิจกรรม ทดลองเลี้ยงให้มากขึ้น
4. เมื่อก่อนมีนกปากซ่อมมาก ปัจจุบันไม่ค่อยเห็น ควรให้ขยายพันธุ์นกปากส้อมเพิ่ม
5. นกเขาเปล้าเคยพบบ้างไหม ขอให้ขยายพันธุ์เพิ่มด้วย
6. ขยายพันธุ์เก้ง และเนื้อทรายให้มาก และปล่อยสู่ธรรมชาติ
7. ให้ปลูกไม้โมกมันเพิ่มมากขึ้นเพื่อใช้เป็นวัสดุในงานแกะสลัก
พระราชดำริ (เพิ่มเติม)
� “กิจกรรมต่าง ๆ ทำดีแล้ว ทำต่อไป” กิจกรรมต่าง ๆ ที่ได้ดำเนินการมีดังนี้
เมื่อวันที่ 12 มีนาคม 2545
ณ โครงการฟาร์มตัวอย่างบ้านแม่ตุงติง ต.แม่สาบ อ.สะเมิง จ.เชียงใหม่
1. การป้องกันรักษาป่าให้อุดมสมบูรณ์
2. จัดระเบียบชุมชนและพัฒนาให้ความช่วยเหลือราษฎรให้มีความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น
3. กิจกรรมปลูกไม้ใช้สอยเอนกประสงค์ เช่น ปลูกหวาย ปลูกไม้โมกมัน
4. กิจกรรมเพาะเลี้ยงไก่ป่าตุ้มหูแดง
5. กิจกรรมเลี้ยงนกต่าง ๆปี 2546 ไม่มีพระราชเสาวนีย์
พระราชดำริ (เพิ่มเติม)
1. ปีนี้ไฟป่าไหม้รุนแรงมาก น่าเป็นห่วง
เมื่อวันที่ 3 มีนาคม 2547
ณ วัดแม่ตุงติงธรรมามิการาม ต.แม่สาบ อ.สะเมิง จ.เชียงใหม่
2. ควรปลูกป่าเพิ่มขึ้นทำให้มีน้ำมากขึ้น
3. ชาหม่อนรับประทานมีประโยชน์ดี
4. ให้ช่วยเหลือราษฎรบ้านป่าเกี๊ยะใน ตำบลบ่อแก้ว อำเภอสะเมิง โดยจัดหาพื้นที่ เหมาะสม เพื่อตั้งโครงการสถานีพัฒนาเกษตรที่สูงต่อไป
ปี 2548 ไม่มีพระราชเสาวนีย์
ปี 2549 ไม่มีพระราชเสาวนีย์